کاروانسرای سنگی به ترکی ( داش کاروانسراسی ) در جاده کمربندی زنجان – اواسط روبروی پایانه قطار زنجان واقع شده‌است . عمر این کاروانسرا به عصر صفویه گشوده میشود و حال تحت عنوان رستوران سنتی مورد استعمال است . پلان این کاروانسرا به سبک چهار ایوانی است , حجره‌های آن در یک طبقه قرار گرفته‌اند و سقف‌‌ها از مدل قوسی می باشند . استعمال از سنگ تحت عنوان مصالح با اهمیت در ساخت کاروانسرا سبب ساز شده‌است که‌این سازه با تیتر کاروانسرای سنگی و در لهجه خودمانی داش کاروانسرا پر اسم و رسم شود . این سازه از حیث اینکه فقط بنای باقیمانده از کاروانسراهای زنجان است دارای اهمیت فراوانی است .
این کاروانسرادر سال ۱۳۷۷ به وسیله اداره به جا مانده فرهنگی با شماره ۲۱۲۸ در فهرست اثر ها ملی کشور‌ایران به ثبت رسیده است .
قدیمی ترین اثر تاریخی بر جای باقیمانده بر تراز شهر زنجان , کاروانسرای سنگی می باشد که طبق قرائن , خاصه متن ها تاریخی یکی از سه کاروانسرایی می باشد که در دوران توان و حکومت صفویان در این خطه درست شده , کاروانسرای سنگی تحت عنوان یک اثر وقف عام در محاوره روزانه مردمان این سامان به داش کاروانسرا پر اسم و رسم می باشد و در بیرون از بافت قدیمی شهر زنجان قرار گرفته که در زمانه خیر چندان دوری مشرف بر مزارع سرسبز و باغ ها میوه حومه شهر در محور ارتباطی غرب به شرق قرار داشته است .
گفته می شود که فرمان روا عباس کبیر فرمان می دهد در مرحله کشور در مسیر راههای ارتباطی و به مراد تقویت سیستم تجاری و بازرگانی که در آن زمان دوران رونق و شکوفائی خویش را می گذرانید , حدود ۱۰۰۰ کاروانسرا را بسازند که با اعتنا به اینکه اکثر مصالح آنان از سنگ بوده به کاروانسراهای سنگی مشهور و دارای شهرت می گردند .
ژان باتیست تاورنیه یکی از بزرگترین سیاحان قرن هفدهم میلادی که دقیق ترین و مبسوط ترین نقشه های جغرافیایی دوران صفویه را تهیه می نماید و ضمنا ما‌را با وضع و اوضاع جغرافیایی و اقتصادی و سیاسی آن قول عمیقاً آشنا می کند , در بین سالهای ۱۶۳۲ تا ( میلادی ) ۱۶۶۸ شش مهاجرت به مشرق زمین داشته که در این مسافرتها بیش از خیر توشه از ایران دیدن می کند , مسافرتهای تاورنیه در حین سلطنت فرمان روا عباس دوم و پاد شاه سلیمان صفوی انجام می گیرد وی در مسافرت طومار خویش ترجمه ابو تراب نوری در کاغذ ۸۰ فصل ششم چنین می نویسد ( روز سپس باید از صحرای پست و بلندی گذشت که در آنجا باطن دره می شوند و به زنجان می رسند زنجان شهر بزرگ و بد بنائیست ولی کاروانسرای قشنگی داراست ) با توصیفی که این سیاح اروپائی ارائه می دهد بایستی کاروانسرای سنگی در وسط حکومت صفویان دایر و آباد بوده باشد اکنون از کل ساخت و ساز این بنای برای عموم بیش از یک سوم باقی نمانده از این رو تعیین و تشخیص سبک و سیاق دقیق و معماری و تزئینی آن بر ما نا مشخص و سخت می باشد .
این کاروانسرا بیش از سه قرن عمر داراست و از جمله یادمانهای گران بها عصر صفوی است .
