بروزرسانی شده در تاریخ: ۱۴۰۰/۰۴/۰۱
منطقه حفاظت شده آینالو ارسباران با وسعت ۷۲ هزار هکتار در کناره های جنوبی رود ارس در شهرستان کلیبرواقع شده وبه عنوان مکان طبیعی جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است و از ارزشهای مختص گیاهی و جانوری برخوردار بوده و از کشش توریسم ارگانیک، تفریحی و آموزشی ویژه ای دارااست.
ارسبار، آرازبار، قره داغ یا قراچه داغ نامهایی بودند که بیشه ارسباران در دورانهای متفاوت با آن‌ها دارای اسم و رسم بوده است. منطقه حفاظت شده آینالو بخش کوچکی از ناحیه ۸۰ هزار هکتاری حفاظت شده ارسباران می باشد که از شمال غربی به روستای وایقان و از جنوب شرقی به روستاهای بالان و بهروز منتهی میگردد.
کمپینگ و یا منطقه حفاظت شده آینالو با خصوصیات جغرافیایی ۴۶ جایگاه و ۴۷ دقیقه ارتفاع شرقی و ۳۸ سکو و ۵۳ دقیقه پهنا شمالی، در فاصله ۴۵ کیلومتری شهر کلیبر واقع شده‌است.درختان این محدوده فراوان زیبا و سحرانگیز هستند و هر تماشاچی ای را شوق و ذوق می‌آورد. اولین خصوصیت پر رنگ منطقه محافظت شده آینالو دست نخوردگی و بکر بودن درختان آن است.
عمرمنطقه حفاظت شده آینالو به پیش از عصر یخ بندان برمی گردد و یکی از، سری زیست بوم بی نیاز بر روی کره زمین است. منطقه حفاظت شده آینالو پوشیده از بیشه، استیپ و بقیه پوشش های گیاهی است.
آینالو حوزه کوهستانی و جنگلی سبزی است که از درختان زیبایی برخوردار است و از نظر اداره حفاظت از محیط زیست توریسمی به محلی برای حفظ تعدادی گوزن جهت روئیت کردن عموم و نشر و آزاد سازی مجموعاَ به منطقه حفاظت شده آینالو تبدیل شده‌است.ارسباران حوزه کوهستانی وسیعی است در شمال آذربایجان شرقی، که از شمال کوه قوشا داغ در جنوب اهرتا رود ارس گسترده است.
ارسباران در شرق با شهرستان مشکین شهر و مغان، در جنوب با شهرستان سراب، و در غرب با شهرهای تبریز و مرند نیز هم مرز است. در سال ۱۹۷۶، یونسکو۷۲، ۴۶۰ هکتار از زمین های حیطه را در محدودهٔ ‘ ۴۰ °۳۸ تا ‘ ۸ °۳۹ شمالی و ‘ ۳۹ °۴۶ تا ‘ ۲ °۴۷ شرقی، به عنوان ذخیره گاه زیست کره ثبت کرده است.
حوزه جلفا و ارسباران از دید گیاهشناسی بطور کلی بخشی از ناحیه اصلی اروپ – سیبری و بخش فرعی خیس آن با اسم هیرکانین است که از مغرب تا ارسباران و از مشرق تا بیشه های گلستان ادامه داراست و مساحت آن با درنظر داشتن تصاحب بیشه های ارسباران به ۳ میلیون هکتار می برسد.
منطقه حفاظت شده آینالو حدود ۵۰ کیلومتری شهر کلیبر و در ۱۵ کیلومتری روستای عاشقلو ( کنار دریا ارس ) قراردارد. منطقه حفاظت شده آینالو حیطه کوهستانی و جنگلی سر سبزی است که از طبیعت زیبایی دارا است و دور تا دور آن از جنگلهایی بنا شده است.
این حیطه بوسیله اداره حفاظت از محیط زیست تورسمی کشیده شده که به محلی برای نگهداری چندین گوزن جهت دید عموم و تکثیر و رها سازی در کل ناحیه تبدیل شده‌است.
پوشش گیاهی و جانوری منطقه حفاظت شده آینالو
اگر‌چه جاده منتهی به منطقه حفاظت شده آینالو لبریز از پیچ و تاب بوده و برای رانندگان وسایل نقلیه مدام خطرآفرین است، ولی درختان دوچندان زیبای آن که در بین کوههای سربه فلک کشیده و آکنده‌از طبیعت وحشی جای‌دارد، خستگی این پیچ و تاب ها را کاهش می دهد.
این حوزه پوشیده از بیشه، استیپ و بقیه پوشش های گیاهی است. جنگلهای ناحیه علاوه بر تنوع عظیم گیاهی، اکثر اشکال پستانداران و طیوران حمایت شده را هم در چتر حمایت خویش دارا هستند. حوزه جنگلی منطقه حفاظت شده آینالو در حقیقت حیطه مراقبت مارال ها و آهوهای وحشی است که از چند سال پیش به این حوزه انتقال یافتند.
همینطور منطقه حفا دارنده پوشش جنگلی و مرتعی فراوانی بوده که از جمله آن‌ها می شود به : بلوط، ممرز، افرا، گیلاس وحشی، سرخدار، بارانک، نارون، ارس، گردو، گلابی وحشی، زالزالک، انار و . . . اشاره نمود. دراین ناحیه انواع گونه های جانوری دیگری که در تبعیت از کل اکوسیستم ارسبارانی است زیست می نمایند.
نمایی زیبا از منطقه محافظت شده آینالو
قصر آینالی
اسم روستای آینالو از اسم بنایی گرفته شده‌است که در زمان قاجار دراین حیطه تشکیل‌شده و اکنون ویرانه های آن باقی است. ظاهراً قصر به خاطر سقف فلزی، مثل آینه نور را منعکس می نموده است و مردمان، که برای نخستین بار شاهد چنین موردی می شدند، آن را آینا لی ( آینه ای ) نامیده اند.
اینک فقط دیوارهای عمارت تندرست باقیمانده است. حتما لازم به توضیح است که روستای تاریخی وایقان نیز در همسایگی این حیطه جای‌دارد.
مارال ها و فضای سبز منطقه حفاظت شده آینالو آینالی
یکی از کارشناسان محیط زیست می گوید: با اعتنا به این‌که حیطه آینالی محل اجرای طرح احیای نسل مارال است همواره مورد تماشا گردشگران متعددی قرار می گیرد. متاسفانه این گردشگران به خاطر عدم رعایت اصول بهداشتی حوزه آینالی را به سطح تخریب رسانده اند.
وقایع اخیر سه نقطه شهرستان کلیبر را با بالاترین توانمندی توریسم معین نموده است. این سه مکان، که در جوار جاده کلیبر – عاشقلو ( مسیر عباس آباد – آینالو – وایان ) قرار گرفته‌اند، که عبارتند ازقلعه بابک، دره مکیدی و آینالو.منطقه حفاظت شده آینالو در بکرترین قسمت از بخش‌های جنگلی ارسباران قرار گرفته است.
این جنگلها، به دلیل عدم حفاظت درست و احیانا تغییرات آب و هوایی، اکنون به صورت متفرق به شهرستان‌های کلیبر، جلفا، ورزقان و اهر محدود می شود. خصوصیت مشخصه منطقه حفاظت شده آینالو تعدد روزهای مه آلود است. ب
ه لطف همین موقعیت مختص بیشه انبوه، علیرغم مرحله تقریبا تحت بارندگی ( ۴۵۰ – ۶۰۰ میلیمتر )، توانسته است از روش بارش نهفته ( مه – بارش ) صورت بگیرد.
سکنه روستای آینالو
درآغاز قرن بیستم میلادی منطقه حفاظت شده آینالو یکی‌از ۱۷ روستای ارمنی نشین ارسباران بود. متعاقبا با هجرت ارمنیان به تبریز و تهران آبادی مسلمان نشین شد. تا یکسال گذشته ازانقلاب تمام سکنه به شهر سفر کردند. در سال ۱۳۷۰ هنوز دو خانواده، که پس از انقلاب برگشته بودند، در آبادی معاش می‌کردند.
آب و هوای ناحیه
ارتفاع منطقه حفاظت شده آینالو از سطح دریا نزدیک به ۱۵۰۰ متر است و ا اقلیمی معتدل و کوهستانی برخوردار است. آب و هوای آن در بهار و فصل‌تابستان مطبوع و دلپذیر و فصل‌زمستان آن سرد است.
منطقه حفاظت شده آینالو در تمام فصول بوسیله باران و برف سیراب می شود. نوسان حرارت آن زیاد و زمستانش معمولاً مشقت بار و شدید می باشد، اگر‌چه در جوار اقیانوس ها و دریاها دارای زمستانی مطبوع خیس و معتدل خیس است. بیشه های ارسباران یا قراچه داغ که در آذربایجان شرقی قرار گرفته است بخشی از بیشه های نیمه مرطوب بوده که از جامعه بلوطستان و مشتقات آن، با طبیعت ممرز تشکیل می شود.
پوشش گیاهی در دو طرف رودخانه در ساحلهای ایران و آذربایجان تقریبا متنوع می باشد. پوشش گیاهی مشتمل بر نیزار، بوته زار و در برخی بخش ها پوشش درختچه های گز می باشد.
تجهیزات رفاهی حیطه
۳ ال ۴ عدد کانتینر به وسیله اداره میراث فرهنگی و گردشگری به منطقه حفاظت شده آینالو آورده شده که به صورت رایگان جهت استعمال در اختیار مسافران قرار می گیرد. در کمپ آینالو بیش ار ۱۰ آلاچیق منحصربه‌فرد پیک نیک و خیمه زدن موجود است.
در کمپ تجهیزات خرید نیست و پیشنهاد می شود مواد موردنیاز غذایی خویش را از کلیبر تهیه و تنظیم نمائید.
بین راه کلیبر کمپ توریسم مکیدی موجود است که دارنده تجهیزات خوبی است و قابلیت تهیه و تنظیم مواد مورد نیاز به صورت محدود از کلیبر در آن جا موجود هست.
در صورت بارندگی سقف های حیاط های اطراف عمارت می‌تواند شما‌را در امان نگه می دارد. شیر آب‌شرب در میانه آبادی کنار جاده وجود دارد.
