سد آیدوغموش میانه از دسته خاکی – سنگریزه ای بر روی رودخانه آیدوغموش از سرشاخه های رودخانه قزل اوزن با انگیزه تامین آب زراعی ۱۳۶۰۰ هکتار از زمین ها دیم و بهبود ۱۴۰۰ هکتار از زمین ها کناره رودخانه احداث و در سال ۸۴ استارت به آبگیری شد و افتتاح از آن از سال ۸۶ آغاز شده است. حجم موثر سد آیدوغموش حدود هشت میلیون مترمکعب و طول آن از بستر رودخانه ۶۷ متر است. این سد در بیست کیلومتری شهرستان اواسط در آذربایجان شرقی جای دارد.
به روز رسانی شده در تاریخ ۱۳۹۹.۱۲.۲
سد آیدوغموش میانه
آبشار تصنعی سد آیدوغموش میانه هم در‌این حیطه چشم انداز زیبایی خلق و خوی کرده و به تفرجگاهی برای مردمان حیطه تبدیل شده‌است.
سد آید وغموش میانه به مسافت تقریبی ۲۰ کیلومتر در جنوب غربی شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی، در شمال غرب ایران قراردارد.
سد آیدوغموش میانه
سد آیدوغموش میانه با انگیزه منفعت گیری از جریان سطحی رودخانه آیدوغموش که از شاخه های اصلی رودخانه قزل اوزن می باشد و به مراد گسترش و بهبود آبیاری اراضی حیطه طراحی شده است.
سد آیدوغموش میانه از گونه سنگریزه ای با هسته ناتراوای میانی به طول ۸۷ متر از پی می باشد. عمق حفاری در زیر بستر رودخانه برای رسیدن به سنگ مشقت بار حدود ۲۰ متر بوده است. ارتفاع تاج سد ۲۹۷ و پهنا آن ۱۲ متر و رقوم آن ۱۳۵۰ متر از مرحله دریا می باشد.
حجم مخزن سد در سطح نرمال، ۷/۱۴۵ میلیون متر مکعب، حجم مفید آن ۱۳۷ میلیون متر مکعب و حجم آب تنظیم شده ۱۳۱ میلیون متر مکعب است. برای انجام عملیات تزریق در پی و جناحین، گالری تزریق شامل دو بخش روباز و تونلی طراحی شده‌است.
سنگ پی در ساختگاه سد آید وغموش تیم ای از تراکی آندزیت ها، آگلومراها و برشهای آذرین است که در تکیه گاه ها با برشهای خیر چندان دشوار رسوبی پوشانده گردیده اند. به مراد بهسازی پی و جناحین عملیات تزریق در بستر و جناحین سد پیش بینی شده است.
بنا های جنبی سد آیدوغموش میانه
سرریز:
تخلیه سیلاب سوای خطر روگذری با دبی حداکثر ۲۴۵۰ متر مکعب بر ثانیه بوسیله سرریز آزاد با ارتفاع آستانه ۶۵ متر و تند آب به ارتفاع ۱۲۵ که پهنا آن از ۶۵ متر به ۴۰ متر کاهش می یابد و در پایان به باکت پرتابی جهت استهلاک انرژی ختم می گردد، انجام می پذیرد.
سیستم انحراف آب:
شامل دو گونه تونل با برهه زمانی دایره ای جمعاً به ارتفاع ۶۴۸ متر، فراز بند به طول ۱۴ متر و نشیب بند به طول ۳ متر (هر دو تحت عنوان جزیی از بدنه سد) و دیواره های آب بند در زیر فراز بند و نشیب بند (از کالا بتن پلاستیک) می باشد. ظرفیت سیستم انحراف آب ۳۱۰ متر مکعب بر ثانیه می باشد.
سیستم آبگیری و تخلیه تحتانی:
تونل های حفاری شده انحرافی تحت عنوان بخشی از سیستم آبیاری و تخلیه کننده تحتانی بکار گرفته خواهند شد. آبگیری برای مصارف کشاورزی بوسیله ساختمان بلند آبگیر با چهار دریچه مطابق با چهار عصر منفعت برداری صورت می پذیرد.
در پایان…
استان آذربایجان شرقی یکی از شهرهای زیبا ایران است که شگفتی های بسیاری را درون خود جای داده است. جاذبه هایی مانند پارک ملی کنتال و … نمونه هایی از جاذبه های مهم در کشورمان محسوب می شود که در استان آذربایجان شرقی قرار دارند.
