سد آیدوغموش از دسته خاکی – سنگریزه ای بر روی رودخانه آیدوغموش از سرشاخه های رودخانه قزل اوزن با انگیزه تامین آب زراعی ۱۳۶۰۰ هکتار از زمین ها دیم و بهبود ۱۴۰۰ هکتار از زمین ها کناره رودخانه احداث و در سال ۸۴ استارت به آبگیری شد و افتتاح از آن از سال ۸۶ آغاز شده است . حجم موثر سد آیدوغموش حدود هشت میلیون مترمکعب و طول آن از بستر رودخانه ۶۷ متر است .
این سد در بیست کیلومتری شهرستان اواسط در آذربایجان شرقی جای دارد .
آبشار تصنعی سد آیدوغموش هم دراین حیطه چشم انداز زیبایی خلق و خوی کرده و به تفرجگاهی برای مردمان حیطه تبدیل شدهاست .
سد آید وغموش به مسافت تقریبی ۲۰ کیلومتر در جنوب غربی شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی , در شمال غرب ایران قراردارد .
این سد با انگیزه منفعت گیری از جریان سطحی رودخانه آیدوغموش که از شاخه های اصلی رودخانه قزل اوزن می باشد و به مراد گسترش و بهبود آبیاری اراضی حیطه طراحی شدهاست .
سد آید و غموش از گونه سنگریزه ای با هسته ناتراوای میانی به طول ۸۷ متر از پی می باشد . عمق حفاری در زیر بستر رودخانه برای رسیدن به سنگ مشقت بار حدود ۲۰ متر بوده است . ارتفاع تاج سد ۲۹۷ و پهنا آن ۱۲ متر و رقوم آن ۱۳۵۰ متر از مرحله دریا می باشد .
حجم مخزن سد در سطح نرمال , ۷/۱۴۵ میلیون متر مکعب , حجم مفید آن ۱۳۷ میلیون متر مکعب و حجم آب تنظیم شده ۱۳۱ میلیون متر مکعب است . برای انجام عملیات تزریق در پی و جناحین , گالری تزریق شامل دو بخش روباز و تونلی طراحی شدهاست .
سنگ پی در ساختگاه سد آید وغموش تیم ای از تراکی آندزیت ها , آگلومراها و برشهای آذرین است که در تکیه گاه ها با برشهای خیر چندان دشوار رسوبی پوشانده گردیده اند . به مراد بهسازی پی و جناحین عملیات تزریق در بستر و جناحین سد پیش بینی شدهاست .
بنا های جنبی سد آیدوغموش
سرریز :
تخلیه سیلاب سوای خطر روگذری با دبی حداکثر ۲۴۵۰ متر مکعب بر ثانیه بوسیله سرریز آزاد با ارتفاع آستانه ۶۵ متر و تند آب به ارتفاع ۱۲۵ که پهنا آن از ۶۵ متر به ۴۰ متر کاهش می یابد و در پایان به باکت پرتابی جهت استهلاک انرژی ختم می گردد , انجام می پذیرد .
سیستم انحراف آب :
شامل دو گونه تونل با برهه زمانی دایره ای جمعاً به ارتفاع ۶۴۸ متر , فراز بند به طول ۱۴ متر و نشیب بند به طول ۳ متر ( هر دو تحت عنوان جزیی از بدنه سد ) و دیواره های آب بند در زیر فراز بند و نشیب بند ( از کالا بتن پلاستیک ) می باشد . ظرفیت سیستم انحراف آب ۳۱۰ متر مکعب بر ثانیه می باشد .
سیستم آبگیری و تخلیه تحتانی :
تونل های حفاری شده انحراف تحت عنوان بخشی از سیستم آبیاری و تخلیه کننده تحتانی بکار گرفته خواهند شد . آبگیری برای مصارف کشاورزی بوسیله ساختمان بلند آبگیر با چهار دریچه مطابق با چهار عصر منفعت برداری صورت می پذیرد .