اصفهان و جاذبه هایش، از نقش جهان در نصف جهان تا باغ پرندگان
اصفهان ملقب به نصف جهان، که از شهرهای معروف گردشگری ایران بوده و در طول سال پذیرای گردشگران بسیاری از نقاط مختلف ایران و کشورهای خارجی است.اصفهان سازه های تاریخی و فرهنگی زیادی دارد که تعداد زیادی از این بناها در فهرست آثار تاریخی ایران قرار گرفتهاند در این مطلب از مشهورترین جاذبههای گردشگری این شهر میگوییم که هر گردشگری به دید و بازدید از این مکانها میرود.
اصفهان – میدان نقش جهان
اصفهان مبدا میدان نقش جهان یکی از بزرگترین، معروف ترین و زیباترین میدانهای دنیاست. میدان با ۵۰۷ متر طول و ۱۵۸ متر عرض، چهار اثر شاخص تاریخی اصفهان (مسجد شیخ لطفالله، مسجد امام، سر در بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو) را در خود دارد. دورتادور میدان نقش جهان ۲۰۰ غرفه ی ۲ طبقه دارد و مسافران و بازدیدکنندگان هم برای دیدار از میدان نقش جهان میآیند و هم برای خرید. هنگامیکه که صفویان اصفهان را پایتخت خود برگزیدند، میدان نقش جهان ساخته و تاسیس شد. در همین حین مسجد امام، مسجد شیخ لطفالله و سردر بازار قیصریه نیز احداث شدند.
در آن بازه تاریخی در میدان نقش جهان مسابقات و بازیهایی مانند چوگان و قاپوقاندازی برگزار میشد. رژهی سربازان و سپاهیان نیز در میدان نقش جهان انجام میشد. در زمان حکمرانی قاجار بخش هایی از میدان نقش جهان بخاطر عدم توجه تخریب شد اما در زمان حکمرانی پهلوی و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی کار بازسازی روی بخشهای تخریبشده انجام میگیرد. میدان نقش جهان در ۸ بهمن ۱۳۱۳ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
عمارت عالی قاپو
کاخ عالی قاپو در میدان نقش جهان اصفهان و روبهروی مسجد شیخ لطفالله اصفهان قرار دارد.از این کاخ میتوان بعنوان شاهکاری از معماری صفوی در اصفهان نام برد. بعد از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان، شاه، بزرگان و اشخاص کلیدی را در این کاخ به حضور میپذیرفت. کاخ عالی قاپو در اصفهان در ۶ طبقه احداث است و هر یک از طبقات تزئینات به خصوص خود را دارد. «عالی قاپو» به معنای «سردر بلند» یا «درگاه بلند» است و این کاخ را میتوان مدخل قصرهایی نامید که در عصر صفویه در محدودهی میدان نقش جهان اصفهان ساخته شده بود.
در طبقهی ۶ این کاخ تالاری قرار دارد که به آن اتاق صوت میگویند. این تالار جوری ساخته شده است که مثل استودیوی ضبط، آواهای اضافی را از صدا میگیرد و اصوات را به شکل صاف به کلیه قسمتهای تالار میرساند. همه نقاط این تالار گچبریهای زیبا به شکل جام و صراحی است.
مسجد شیخ لطف الله
مسجد شیخ لطفالله اصفهان از یادگاریهای صفویان در اصفهان و میدان نقش جهان است. ساخت این مسجد که به منظور یادبود مقام شیخ لطفالله عاملی ساخته شد، تقریبا ۱۸ سال (از سال ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۸ هجری قمری) به طول انجامید. این مسجد در ضلع شرقی میدان نقش جهان اصفهان و روبهروی عمارت عالی قاپو و کنار مسجد امام قرار دارد. گنبد مسجد شیخ لطفالله هم از بیرون و هم از درون کاشیکاری شده و روی چندین تاق کنگرهدار با ارتفاع زیاد بنا شده است. این تاقها به قدری بلند هستند که از میدان نقش جهان نیز دیده میشوند. کاشیکاریهای گنبد این مسجد از حرفه ای ترین و زیباترین کاشیکاریهای معماری ایرانی است. محراب مسجد نیز یکی دیگر از زیباییهای به خصوص و قابل تحسین مسجد شیخ لطفالله اصفهان است. در این مسجد طوری ساخته شده است که چرخش ۴۵ درجهای دارد که معماران سنتی ایرانی در اصطلاح به آن «پاشنه» میگویند.
مسجد امام
مسجد امام اصفهان مسجد شاه یا مسجد جامع عباسی هم از آن یاد میشود و در دوران صفوی و در قسمت جنوبی میدان امام بنا شد. مسجد امام اصفهان را میتوان شاهکاری از معماری، کاشیکاری و نجاری قرن ۱۱ هجری نامید. تعدادی کتیبه در سردر اصلی آن قابل رویت است. در دو گوشه ی صحن مسجد نیز دو مدرسهی سلیمانی و ناصری جالب توجه است. هردو مدرسه مربوط به دوره ی صفوی است و برای اینکه در دوران ناصرالدین شاه قاجار، یکی از آنها بازسازی شد، آن را مدرسهی ناصری نام گذاشتند. در این مسجد تعدادی از فرامین شاه عباس روی لوحهای سنگی نصب شده است. در مرکز گنبد بزرگ جنوبی طوری است است که انعکاس صوت اتفاق می افتد. مسجد امام اصفهان در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شمارهی ۱۰۷ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
سردر بازار قیصریه اصفهان در بخش شمالی میدان نقش جهان اصفهان و روبهروی مسجد امام قرار دارد. این هم یکی دیگر از زیباییهای بهجا مانده از دوران صفوی است. در گذشته سردر قیصریه ۳ طبقه داشت اما امروزه طبقهی سوم که نقارهخانه بود و در آن اوقات روز اعلام میشد، خراب شده است. سردر قیصریه مسافران را به سمت بازار بزرگ اصفهان روانه میکند. این بنا از روی نمونهی بنایی دیگر در شهر قیصریه بنا شده است و به همین خاطر این نام را برایش برگزیدند. در سردر قیصریه اصفهان تعدادی تابلوی نقاشی نیز قرار دارد که شکارگاه سلطنتی و اروپاییهای دربار اصفهان را به تصویر کشیدهاند. در کل عمارت قیصریه شامل سردر، عمارت نقارهخانه، ضرابخانه و کاروانسرای شاهی است و گردشگران را عاشق خود میکند. این اثر در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ به شمارهی ۱۰۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
عمارت هشت بهشت
عمارت هشت بهشت اصفهان را هم صفویان برای اهالی اصفهان ساخته اند. این عمارت در اواخر حکمرانی این سلسله، محل سکنا گزیدن حاکمان بوده است. عمارت هشت بهشت اصفهان در باغ بزرگ و چشم نواز نقش جهان قرار دارد که بنای اولیهی آن را شاه اسماعیل اول بنا نهاد. این عمارت هشت ضلعی است در دو طبقه بنا شده و چهار نما دارد و هیچکدام از نماها مثل دیگری نیست. به نظر می آید نمای شمالی نمای اصلی عمارت باشد اما استخری که در ضلع شرقی وجود دارد، نشان میدهد که نمای اصلی در این سمت است. در وسط تالار عمارت، حوض هشت ضلعی به جنس مرمر قرار دارد که حوض مروارید نام دارد. در و پنجرههای آن نیز خاتمکاری است و زیبایی عمارت را بیشتر کرده است. عمارت هشت بهشت اصفهان در تاریخ ۲۲ آذر ماه ۱۳۱۳ به شمارهی ۲۲۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جایجای اصفهان پر از آثار تاریخی و گردشگری بسیار است که هر گردشگری را ترغیب میکند تا یک بار هم که شده به این شهر سفر کند.
چهل ستون
باغ چهل ستون اصفهان یکی از جاذبههای گردشگری شهر اصفهان است و کم پیش می آیدکسی است آن را نشناسد. این باغ مساحتی بالغ بر ۶۷ هزار متر مربع دارد و ساخت آن سالها طول کشیده است. در آن زمان این باغ را باغ جهاننما نام گذاشتند و در ابتدا شاه عباس کوشکی به شکل کلاه فرنگی بنا کرد و میتوان از آن بعنوان بنای اولیهی کاخ چهل ستون اصفهان یاد کرد. این باغ در میدان امام حسین واقع در خیابان استانداری اصفهان قرار دارد.
عمارت چهل ستون در اصل بیست ستون دارد و انعکاس ستونهای عمارت در حوض جلوی آن باعث شده که این عمارت را «چهل ستون» نام گذاری کنند. اما بعضی از مورخان اعتقاد دارند که کاخی که شاه عباس دوم آن را تکمیل کرد، چهل ستون داشته اما در آتشسوزی سال ۱۱۱۸ هجری قمری تنها بیست ستون از آنها به جای ماند. آینهکاریها، نقاشیهای بزرگ دیواری و ستونهای چوبی از زیباییهای این کاخ است. در و پنجرهها نیز منبت و خاتمکاری بوده و نمایشگر هنرهای اصیل ایرانی هستند. حکمرانان صفوی در تالار مرکزی کاخ از میهمانان و شخصیتهای خارجی پذیرایی میکردند.
باغ پرندگان
باغ پرندگان اصفهان یکی از دیدنیترین باغهای پرندگان ایران به حساب می آید که در مساحتی بالغ بر ۵۵ هزار متر مربع، از حدود چهار هزار قطعه در ۱۳۰ گونه پرنده حفاظت میکند. این باغ در ۴ کیلومتری غرب پل وحید اصفهان واقع شده و در سال ۱۳۷۵ به همت شهرداری این شهر تاسیس شد. محیط داخلی باغ با زیباسازیهای انجامشده روی آن، جدای از تامین احتیاجات زیستمحیطی پرندگان، برای بازدیدکنندگان نیز محیطی بسیار زیبا به وجود آورده است. بر روی این باغ سقفی از تور احداث کردهاند که مساحت آن ۴۰ هزار متر مربع بوده و روی ۱۶ ستون با ارتفاع ۲۲ الی ۲۵ متر قرار گرفته است.
در باغ پرندگان اصفهان ۴ برکه وجود دارد و در آن از پرندگانی مانند اردک، قو، غاز و … نگهداری میکنند. صخرههای بنا شده نیز پذیرای پرندگان کوهستانی و بیابانی است و شما میتوانید کنار آنها کبک پیدا کنید. در این باغ بسته به نوع پرندگان و نوع زندگی آنها قفسهای شیشهای و آهنی در نظر گرفته شده است و برخی از پرندگان نیز در فضای سبز جنگلی، در سراسر باغ آزادانه زندگی میکنند.
جمع بندی
حال که با مهمترین بناها و جاذبههای تاریخی و دیدنی های مشهور اصفهان آشنا شدید میتوانید حتما به این شهر زیبا با آشنایی بیشتری سفر کنید.
اصفهان همیشه پذیرای گردشگران از همه ی شهرهای جهان بوده است و سفر به این شهر در هر زمانی جذابیت های خاص خود را دارد.